⌈ Firma AKG Acoustics została założona w 1947 roku przez RUDOLFA GÖRLACHA i ERNESTA PLÖTZ w Wiedniu. To jedna z firm, której podstawowa działalność jest związana z rynkiem profesjonalnym, ale której słuchawki były skierowane również do melomanów. W 1947 ruszyła z produkcją słuchawek, a w 1953 wprowadziła na rynek pierwszy mikrofon dynamiczny, który zdobył popularność wśród nadawców radiowych i telewizyjnych. AKG jest obecnie częścią koncernu Harman International, w skład którego wchodzą również inne znane marki audio, takie jak JBL, Mark Levinson i Harman Kardon. ⌋

JESTEM PEWIEN, ŻE LOGO AKG widzieli wszyscy czytelnicy „High Fidelity”; AKG – Acoustische und Kino-Geräte Gesellschaft. Nawet jeśli tego nie pamiętają. Marka ta zadomowiła się bowiem nie tylko w studiach nagraniowych i na estradzie, ale również w systemach domowych. Część profesjonalna jest znana na przykład dzięki mikrofonom C414, słynnym konstrukcjom pojemnościowym, wprowadzonym na rynek w 1971 roku. W kolejnych latach były one udoskonalane i korzystało z nich wielu znanych realizatorów dźwięku. Brzmienie C414 możemy ocenić słuchając, na przykład, nagrań wydawnictwa Naim, przygotowanych przez Kena Christiansona. Przy rejestracji dźwięku w systemie nazwanym przez siebie True Stereo korzystał on z vintage’owego modelu C414 EB z 1978 roku; więcej → TUTAJ.

Równie znane są projekty tej firmy związane ze słuchawkami. Niemal każde studio nagraniowe na świecie ma w swojej kolekcji jeden z wariantów K271, służący do monitorowania dźwięku przez artystów. W świecie high-endu z kolei mocno namieszały swego czasu słuchawki K701, które testowaliśmy jeszcze w 2006 roku i które pozostały w naszym systemie do dziś; więcej → TUTAJ. Podobnie, jak JBL, firma będąca częścią tego samego koncernu, tak i AKG na początku lat 2010. mocno weszła również na rynek konsumenckiego audio przenośnego. Jednym z ich ładniejszych przedstawicieli był model Y50, którego formę zaprojektował Rafał Czarnecki, nasz człowiek, wówczas główny projektant AKG; wywiad → TUTAJ. Pan Rafał jest obecnie dyrektorem designu w JBL-u.

▌ Seria N

POŁOWA LAT 2015 BYŁA DLA TEJ FIRMY wyjątkowo dobrym czasem. Wprawdzie można było się spotkać z opiniami mówiącymi o tym, że po przeniesieniu w 2009 roku produkcji do Chin jakość wykonania słuchawek AKG spadła, to moje doświadczenia, zarówno z modelami Y50, jak i N60NC tego nie potwierdzały. Być może jednak dobrze trafiłem, a całej oferty przecież nie znałem.

Pod koniec 2016 roku gruchnęła jednak wieść o czymś, co wszystkie te plotki zmiotła z planszy: właściciel AKG, Harman/Samsung Group, poinformował o planach zamknięcia w przyszłym roku fabryki w Wiedniu. Po siedemdziesięciu latach zniknęła z mapy ważna część historii przemysłu, a wszyscy pracownicy, w liczbie 131, zostali zwolnieni (kilku byłych pracowników powołało wówczas do życia firmę → AUSTRIAN AUDIO). Rozwiązany został również dział badań i rozwoju, a firma została przeniesiona do amerykańskiej siedziby Harmana w Kalifornii. W ten sposób zamknęła się ta część historii firmy.

Choć nikt nie potwierdził wówczas chęci likwidacji firmy, to jednak byłem pewien, że marka ta zniknie z rynku. I tak się w jakiejś mierze stało. Nie uczestniczyła ona w boomie lat 2020. na słuchawki przenośne tak, jak na to zasłużyła, który to czas wykorzystała za to firma JBL. I coś mi mówi, że stało się tak dzięki technologiom wypracowanym przez AKG, głównie dla serii N. Należące do niej słuchawki douszne, modele N25, N30 i N40, zostały pokazane w marcu 2017 roku. W roku 2018 w ramach serii N znalazły się również modele nauszne, takie jak N700NC.

Wydaje się, że seria N Hybrid z 2024 roku, z dwoma modelami wokółusznymi N9 Hybrid oraz dousznymi N5 Hybrid, ma z powrotem wprowadzić tę markę na rynek. Ciekawostka – seria ta została zaprezentowana nie na targach audiofilskich, a na wystawie IFA w Berlinie, czym powrócono do korzeni zarówno marki, jak i wystawy.

▌ N9 Hybrid

AKG N9 HYBRID to bezprzewodowe słuchawki wokółuszne o konstrukcji zamkniętej, z systemem redukcji szumów (ANC). Jedną z ich najważniejszych właściwości jest to, że sygnał przesyłany jest w nich za pomocą kodeka Bluetooth z protokołem LDAC. Można je również podłączyć przewodowo – będą wówczas reprezentowały impedancję 32 Ω, charakterystyczną dla słuchawek przenośnych. Jak widać, są one skierowane dla tych, którzy chcą słuchać muzyki w ruchu.

Ich podstawą są 40-milimetrowe przetworniki dynamiczne z membranami wykonanymi z polimeru ciekłokrystalicznego (LCP). Ich pasmo przenoszenia ma wynosić, jak mówią materiały firmowe, 10 Hz - 40 kHz. Zastosowany w nich kodek audio LDAC został opracowany przez Sony i ma umożliwiać przesyłanie sygnału o wysokiej rozdzielczości, do 24 bitów, 96 kHz. Pozwala on na przesyłanie trzykrotnie większej ilości danych niż standardowy SBC, co ma się przekładać na lepszą jakość dźwięku. To kodek stratny, ale o wysokiej przepływności, na poziomie do 990 kbit/s, znacznie bliższe płycie CD (1440 kbit/s) niż najlepszy, jak dotychczas, kodek aptX Adaptive, oferujący przepływność na poziomie 420 kbit/s.

Słuchawki te mają konstrukcję zamkniętą, co w znacznym stopniu izoluje nas od otoczenia. Aby to wrażenie pogłębić, producent zastosował w nich technologię adaptacyjnej redukcji szumów. Jej wpływ na dźwięk można ustawić w aplikacji AKG Headphones. Jak czytamy, „funkcja Auto Compensation umożliwia sześciu mikrofonom automatyczne wykrywanie szumów otoczenia i dokonywanie korekt w czasie rzeczywistym”. W tej samej aplikacji możemy również uprzestrzennić sygnał stereo, a także wybrać barwę dźwięku. Można również wszystkie te zmiany wyłączyć, dzięki czemu zachowamy sygnał bez zmian (bit-perfect). W taki sposób były zresztą przez nas testowane.

Obsługa słuchawek jest naprawdę wygodna. Raz, że przyciski są spore i mają wygodny punkt zadziałania, to jeszcze siłę głosu zmieniamy przekręcając tarczę muszli. Po jakimś czasie staje się to naturalnym odruchem i złapałem się na tym, że chciałem w ten sam sposób zmieniać siłę głosu w innych słuchawkach. N9 Hybrid dobrze leżą też na głowie i choć zamiast sztucznej skóry nauszników wolałbym coś miękkiego, to przecież AKG jest firmą z rynku pro i skóra w tym miejscu jest jednym z jej wyróżników.

Słuchawki ładujemy przez port USB-C. Producent deklaruje, że jedno ładowanie wystarczy, aby „zaspokoić całodzienne potrzeby słuchania”. AKG N9 Hybrid oferują do 100 godzin odtwarzania przy połączeniu przez Bluetooth, z wyłączonym ANC, i do 85 godzin przy użyciu technologii adaptera USB-C, również z wyłączonym ANC. Adapter, o którym mowa, jest wsunięty w jedną z muszli. Za jego pomocą można szybko połączyć słuchawki z dowolnym komputerem. Dodajmy, że N9 Hybrid przychodzą w ładnym, sztywnym futerale.

▌ ODSŁUCH

JAK SŁUCHALIŚMY • Słuchawki AKG N9 Hybrid były testowane z dwoma źródłami sygnału: smartfonem Samsung A52 oraz odtwarzaczem CD Shanling EC Smart. W pierwszym przypadku korzystałem z aplikacji USB Audio Player Pro firmy eXtream Software Develompment, umożliwiającej odtwarzanie muzyki bez zmiany częstotliwości próbkowania. Korzystałem wówczas z serwisu Tidal. Z kolei EC Smart jest przenośnym odtwarzaczem CD wyposażonym w nadajnik Bluetooth.

Punktem odniesienia były dla mnie słuchawki przewodowe i bezprzewodowe: Lime Ears Pneuma, test → TUTAJ, oraz Final ZE8000 Jibun Dummy Head, test → TUTAJ.

» PŁYTY UŻYTE W TEŚCIE ⸜ wybór

⸜ FRANK SINATRA, Sinatra Sings Gershwin, Columbia/Legacy/Sony Music Entertainment 507878 2, CD ⸜ 2003.
⸜ NOVIKA, Tricks of Life, Kayax 013 CD ⸜ 2006, recenzja → TUTAJ.
⸜ PAT METHENY, What’s It All About, Nonesuch/Warner Music [Japan] WPCR-14176 ⸜ 2011, recenzja → TUTAJ.
⸜ NIRVANA, In Utero, Geffen Records | Sub Pop GED 24536, CD ⸜ 1993.
⸜ IGGY POP, Après (10th Anniversary Edition), GM Records | Le Rat Des Villes/Tidal, FLAC 16/44,1 ⸜ 2012.
⸜ CHARLI MUSSELWHITE, Look Out Highway,Fotry Below Records/Tidal, FLAC 24/96 ⸜ 2025.
⸜ LANA DEL RAY, Henry, come on, Universal Music Operations Limited/Tidal, SP, FLAC 16/44,1 ⸜ 2025.
⸜ MISS MONIQUE, Magnet, Tomorrowland Music/Tidal, SP, FLAC 24/44,1 ⸜ 2025.

»«

NIC NIE BOLI TAK BARDZO, jak konfrontacja z bohaterem, który okazuje się zwykłym człowiekiem, z jego wszystkimi wadami. Często jest zresztą tak, że to człowiek niezbyt ciekawy, a czasem wręcz odpychający.

Pracując w teatrze wielokrotnie doświadczyłem tego typu uczuć, częściej niżbym tego chciał. Mój dyskomfort był tak duży, że dość szybko przestałem wchodzić w interakcje z aktorami, reżyserami, scenarzystami, kompozytorami, muzykami itp. wykraczające ponad rzetelnie wykonaną pracę. Przestałem też zbierać autografy na płytach CD od artystów mających koncerty w „Słowaku”. Tak przepadły mi, na przykład, podpisy Stanisława Sojki, Krzysztofa Pendereckiego, Ewy Demarczyk czy zespołu Chłopcy z Placu Broni. Czy miałem rację? – W przypadku przywołanych powyżej raczej nie. W dużej części to, co myślałem wcześniej o bohaterach mojej wyobraźni nie sprawdziło się, ale jednak – summa summarum – uniknąłem wielu rozczarowań.

Z powrotem po latach do ukochanych, szanowanych, idealizowanych marek audio jest podobnie. Z jednej strony – jest radość, jak po powrocie do domu z długiej podróży. Z drugiej – niepewność, czy wszystko w „domu” jest takie, jak zapamiętaliśmy, czy nic się nie zmieniło i to, co w nim zastaniemy będzie dla nas dobre. Tak było ze mną i słuchawkami AKG. Kiedy tylko europejski przedstawiciel producenta zwrócił się do mnie z pytaniem o test, z niecierpliwością, ale i niepokojem czekałem na przybycie paczki ze słuchawkami N9 Hybrid.

Ciekawe, ale w tym podejściu nie ma miejsca na refleksję nad tym, jak my się zmieniamy i jak my modyfikujemy przez to podejście do „odzyskanej” firmy audio. A przecież zmieniamy się, po prostu ucząc się nowych dźwięków, weryfikując swoje wyobrażenia i oczekiwania, edukując się z teorii, jednym słowem – rozwijając się. Dlatego też mój powrót do firmy AKG, jednej z najważniejszych firm słuchawkowych w moim życiu, której produkty mieli w pewnym momencie wszyscy moi bliscy, był spotkaniem dwóch niewiadomych – firmy i mnie.

W przypadku testowanych słuchawek N9 Hybrid rzecz wykraczała ponad to. Oto bowiem były pierwsze słuchawki tej firmy, jakich miałem słuchać, które pracowały z systemem Bluetooth, a nie za pomocą kabla. Jak się okazało, ich dźwięk zupełnie nie przypominał tego, co zapamiętałem i co wciąż odpamiętuję słuchając modeli K271 Studio oraz K701. W dużej mierze to dźwięk o wiele bardziej przyjemny niż z systemów studyjnych sprzed lat i zbliżony do tego, co dają, przez długi czas topowe, K701.

Przede wszystkim, testowane słuchawki mają bardzo przyjemnie ustawiony balans tonalny. Ani nie za jasny, ani nie za ciemny. To nie jest welwetowa gładkość K701, ani też ciemna głębokość słuchawek Final DX6000. To nie jest nawet rozdzielcze i dogłębne brzmienie dokanałowych Final ZE8000 Jibun Dummy Head. To coś innego. Przekaz, jaki z nimi otrzymałem był z jednej strony bardzo rozdzielczy, a z drugiej gładki. Rozdzielczy, bo słuchając nagrań FRANKA SINATRY, pomieszczonych na płycie Sinatra Sings Gershwin, mogłem z łatwością śledzić zmiany w jakości dźwięku, jego klasie, a nawet wskazać precyzyjnie, co się zmienia. A gładki, bo każda słuchana z nimi płyta brzmiała we wciągający i bardzo przyjemny sposób.

Miękkie uderzenia elektronicznego basu rozpoczynające cover ˻ 8 ˺ California Dreaming, utworu napisanego przez Johna i Michelle Phillips, a znanego głównie z wykonania zespołu The Mamas & The Papas (1965), były naprawdę miękkie naprawdę głębokie i naprawdę przyjemne. Wersja NOVIKI z płyty Tricks of Life, o której mówię, jest oniryczna, ambientowa, rozmarzona. Zupełnie inna niż ta znana, inna również niż żywiołowa, niemalże rozwichrzona wersja gitarzysty jazzowego, Wesa Montgomery’ego z 1967. I tak też została pokazana. To jest bez atakowania mnie, choć z namacalnym dźwiękiem.

Ta namacalność nie jest, powtórzę, natarczywością. Balans tonalny słuchawek AKG jest bardziej po stronie ciepła, ale tylko trochę. Atak dźwięku jest delikatnie osłodzony, przez co gitara PATA METHENY’ego w rozpoczynającym płytę What’s It All About utworze ˻ 1 ˺ The Sound Of Silence, nie miała zbyt jasnych krawędzi, zbyt twardego uderzenia. To nie jest tak, że AKG coś ukrywają. Bo i z Sinatrą miałem momenty, w których musiałem przyciszyć dźwięk (przy okazji – dzięki gałce jest to bardzo wygodne). Ale była to po prostu uczciwość słuchawek wobec materiału źródłowego, a nie ich temperament.

Podobnie było podczas odsłuchu z Tidala płyty IGGY’ego POPA Après w remasterze przygotowanym na 10. rocznicę jej wydania. Niski, ciemny, chropowaty wokal, człowieka w słusznych latach, był bardzo, ale to bardzo przyjemny, otwarty, ale i gładki. A w 9 ˺ Michelle, ustawiony w półokręgu za nim chórek nucący melodię miał świetną perspektywę. Bo obok gładkiego, niemal miękkiego wchodzenia w muzykę to właśnie perspektywa, z której oglądamy wydarzenia wydaje mi się z tym słuchawkami najciekawszym aspektem ich dźwięku.

Pokazują one wydarzenia nieco dalej od nas niż się do tego przyzwyczaiłem z innymi słuchawkami zamkniętymi. W trybie „Ambient Aware” pierwszy plan był ode mnie nieco oddalony, jakbym słuchał muzyki przez kolumny. Ale nie był za daleko – to wciąż było namacalne granie. Dźwięki z osi, jak wokal i gitara CHARLIEGO MUSSELWHITE’a z ˻ 1 ˺ Look Out Highway, utworu rozpoczynającego jego płytę pod tym samym tytułem, były pokazane z dystansem, a to, co po bokach było bardziej „tu i teraz”.

Z kolei z materiałem o mocnej kompresji dźwięk zostanie pokazany bliżej. Kiedy w Henry, come on, nowym singlu LANY DEL RAY, odzywa się na początku klasyczna gitara, to była ona głęboka i mocna w prezencji. Wokal miał duży i długi pogłos, ale jego czoło również było blisko nas. I dopiero orkiestra została podana dalej. Myślę, że tak to właśnie miało brzmieć, łącznie z podgrywającą rytmicznie w lewym kanale gitarą akustyczną.

Wyjątkiem w dobrym samopoczuciu było włączenie układu redukującego szum. Działa on naprawdę mocno, ale przy okazji zmienia też barwę. Obniża brzmienie, pompując bas. Myślę, że wielu słuchaczom może się to spodobać, dla mnie było jednak krokiem w kierunku podkolorowania. Co ja mówię „podkolorowania” – to było klasyczne dopalenie i dopompowanie części niskiego środka i basu, synonimy zmiany barwy. Po wypróbowaniu tej opcji i jej wyłączeniu cały test przeprowadziłem więc bez włączonego układu ANC.

▌ Podsumowanie

POWRÓT PO LATACH okazał się powrotem już w nowe miejsce. Ale jednak z czymś, co bym nazwał „pamięcią” starego miejsca. Słuchawki AKG N9 Hybrid mają bogate brzmienie. Nie epatują napompowanym basem, ani też nie atakują ostrą górą. Są w pewien sposób aksamitne, aksamitem znanym z modelu K701. Ale są też bardzo dynamiczne. Bo i klasyka, i jazz, i muzyka klubowa, jak słuchany przeze mnie właśnie w tej chwili utwór Magnet MISS MONIQUE z singla cyfrowego pod tym samym tytułem, zostaną pokazane skocznie, z energią.

Będzie to jednak energia, która nie wdziera się nam w głowę. To bardzo dobrze zbalansowany dźwięk pod każdym względem i nic w nim nie jest przesadzone. Z drugiej strony nie jest to dźwięk nudny. Słuchałem wielu różnych nagrań, tak różnych, jak wspomniana wyżej ukraińska DJ-ka, ale i transfer z zapisu audycji radiowych LE SIROTY grającego Mozarta, w reedycji japońskiego wydawnictwa Sakuraphon. Nie miało znaczenia, czego słucha, jakiej proweniencji, liczyło się tylko to, że chcę słuchać właśnie tego, czy owego. To był miły, dobry powrót. Mam nadzieję, że na dłużej. ●

▌ Dane techniczne (wg producenta)

Pasmo przenoszenia: 10 Hz - 40 kHz
Impedancja: 32 Ω
Czułość: 98 dB SPL/1 kHz
Maksymalny poziom ciśnienia akustycznego: 95 dB
Czułość mikrofonu: -38 dBV/Pa/1 kHz
Maksymalna moc: 30 mW
Wersja Bluetooth: 5.3
Zasilanie: 5 V, 1 A
Waga: 281 g

»«

Test powstał według wytycznych przyjętych przez Association of International Audiophile Publications, międzynarodowe stowarzyszenie prasy audio dbające o standardy etyczne i zawodowe w naszej branży; HIGH FIDELITY jest jego członkiem-założycielem. Więcej o stowarzyszeniu i tworzących go tytułach → TUTAJ.

→ www.AIAP-online.org