⌈ Testujemy krążek dociskowy RECEPTOR, redukujący wibracje elementów na których jest stawiany. Nie dość, że działa, to jeszcze dobrze wygląda, nadając urządzeniom szczególnego sznytu. ⌋

VATAR AUDIO to firma specjalizująca się w produkcji kolumn głośnikowych, mająca jednak w swojej ofercie również elementy antywibracyjne, powstałe pierwotnie po to, aby jej kolumny grały jeszcze lepiej. Podobną genezę ma docisk antywibracyjny o którym piszemy.

Pomysł na to, aby stawiać na urządzeniach różnego rodzaju przedmioty nie jest nowy. Po co to robimy? W zależności od tego, jaki to produkt, chodzi o tłumienie drgań górnej ścianki, dociążenie chassis i poprawę działania nóżek antywibracyjnych z jednej strony, albo ekranowanie produktów przed zakłóceniami EMI i RFI z drugiej. Mówię o ‘przedmiotach’, ponieważ w pierwszej z tych dwóch ról, a o niej tym razem chciałbym powiedzieć, dobrze sprawdzają się na przykład… cegły i generalnie rzeczy wykonane z materiałów naturalnych.

Dociski, bo tak zwykle są nazywane, mają wygłuszyć mechanicznie górną ściankę urządzenia. Drgająca obudowa niekorzystnie wpływa bowiem na dźwięk – razem z nią drgają również podzespoły elektroniczne, transformatory, okablowanie itp., a to powoduje generowanie prądów dodawanych do sygnału użytecznego. Dociski kładzie się więc zwykle na największym elemencie urządzeń, czyli górnej ściance. Jest ona najczęściej dość cienka i podatna na wibracje. Ale nawet w drogich produktach, z grubymi obudowami wygłuszenie ich przynosi dobre efekty. Dodajmy, że podobnie myśli się o górnej ściance kolumn głośnikowych.

Firmy robią to na różne sposoby. Klasyczne rozwiązanie proponuje firma Entreq oferująca skórzane, wypełnione dobraną przez siebie mieszanką, woreczki Vibb Eaters, a Harmonic Resolution Systems płaskie płytki o nazwie Damping Plate. Szczególnie wyrafinowaną formę tego typu elementu zaproponowała niegdyś firma Finite Elemente. Mający postać płaskiego krążka Resonator 1000 Hz miał wewnątrz system trzpieni, które drgały wraz z obudową urządzenia, zamieniając wibracje na ciepło.

| RECEPTOR

Okrągłe są również krążki dociskowe Receptor firmy Avatar Audio, choć ich zasada działania jest znacznie prostsza. Wykonane zostały z płata stali o wadze 2,8 kg, średnicy ø 11,8 cm i mają wysokość 3,6 cm. Polakierowane są na czarno, a na ich górnej ściance naniesiono lakierem proszkowym logotyp. Od spodu zostały wyklejone materiałem antywibracyjnym. Co wchodzi w jego skład nie wiadomo, widać jedynie cienki płat lakierowanego korka. Dzięki niemu można Receptor przesuwać po obudowie bez obawy o jej uszkodzenie.

A przesuwać warto, ponieważ drgania zwykle nie koncentrują się na przecięciu przekątnych i najlepszego miejsca na docisk należy poszukać samodzielnie. Może być też tak, że przyda się on również w roli ekranu, na przykład postawiony tuż nad transformatorem zasilającym.

W czasie testu zastosowałem go na trzech elementach: lampowym przedwzmacniaczu liniowym Ayon Audio Spheris III z transformatorowym tłumikiem, jego lampowym zasilaczu oraz na tranzystorowej końcówce mocy Soulution 710. Wszystkie one mają świetne obudowy, a obydwa moduły przedwzmacniacza stoją na elementach antywibracyjnych. Wszystkie zaś stoją na stoliku Finite Elemente Pagode Edition. Odsłuch polegał na wielokrotnym porównaniu A/B, ze znanymi A i B, słuchając 1-munutowych fragmentów utworów.

CEZARIUSZ ANDREJCZUK
Właściciel, konstruktor

Docisk (obciążnik) miał początkowo pomóc w tym, żeby zaprojektowane przeze mnie nóżki magnetyczne, które muszą się ugiąć, aby były skuteczne, działały poprawnie. W przypadku lekkiego sprzętu było to niemożliwe, dlatego musiał on być czymś dociążony. Przy okazji tych prac odkryłem, że dociążenie każdego sprzętu, nawet jeżeli nie unosi się on na poduszce powietrznej, poprawia jego działanie, czyli zwiększa rozdzielczość, szybkość i precyzję.

Kolejnym krokiem było umieszczenie na spodzie stalowego walca miękkiego materiału antywibracyjnego, spełniającego dwie funkcje – chroni on obudowę sprzętu przed porysowaniem, a przede wszystkim mocno poprawia działanie antywibracyjne docisku. Przy okazji przypomnę starą audiofilska odpowiedź na pytanie „czym kierować się przy wyborze sprzętu?”, która brzmi: „wagą” – zwykle im większa, tym lepszy sprzęt.

Działanie docisku Receptor jest wielorakie:

1. Zmniejsza on podatność (szczególnie lekkiego) sprzętu na wibracje pochodzące z podłoża.
2. Absorbuje wibracje obudowy.
3. Zwiększa skuteczność działania podstawek i platform antywibracyjnych.
4. W przypadku lekkiego sprzętu ustawionego na nóżkach magnetycznych docisk jest niezbędny dla działania (ugięcia się) magnesów.

Docisk znajduje zastosowanie na każdym rodzaju sprzętu: od elektroniki, poprzez listwy zasilające aż do kolumn głośnikowych.

Co jakiś czas słyszę historię o tym, jak to ktoś zamienił w swoim systemie kabel znanej firmy na zupełnie niedrogi, że kable leżały prosto na ziemi, że urządzenia stały na swoich nóżkach, a nie antywibracyjnych, a zaproszony audiofil tego nie zauważył i mówił „jak to dobrze gra”. Wydźwięk takich opowieści, a pojawiają się one z zaskakującą regularnością, ma być taki, że wszystkie rzeczy dookoła urządzeń audio, między innymi kable i produkty przeciwdziałające wibracjom, to ściema dla naiwniaków, którymi jesteśmy – my, audiofile.

Opowieść, a i cała sytuacja, ma być z założenia złośliwym wytknięciem audiofilom ich oszołomstwa i tego, że są tak naprawdę głusi. W rzeczywistości jednak to opowieść nie o danym audiofilu, a o robiącej go w konia – jak o tej sytuacji myśli – osobie ów odsłuch organizującej. Najogólniej mówi o niej to, że jest po prostu głupia. Jej głupota wynika zaś z tego, że nie rozumie, a właściwie aktywnie nie chce zrozumieć, na czym polega tak zwane „badanie przez ogląd”, którego jedną z odmian jest odsłuch.

A polega on na – uwaga! – PORÓWNANIU. Odsłuchiwany produkt lub system porównujemy do innego produktu lub systemu, z założenia lepszego przynajmniej o rząd wielkości. Odsłuch systemu w którym nie wszystko jest „po Bożemu”, czyli nie wszystko spełnia postulaty dobrego ustawienia, połączenia itd., pokazuje, jaki jest właśnie on, jako całość – a może być przecież całkiem dobry. Nikt nie mówi, że urządzenia stojące na swoich nóżkach muszą grać źle. Zupełnie nie o to chodzi. Mówimy coś innego – że taki produkt może zagrać lepiej, że system może zagrać lepiej.

Bo system referencyjny „High Fidelity”, czyli mój system, na którym zarówno słucham muzyki dla przyjemności, jak i z którym testuję produkty, gra wystarczająco dobrze. To znaczy – podoba mi się. I nie trzeba wcale docisków antywibracyjnych Avatar Audio Receptor, żebym był z niego zadowolony. Jeśliby się więc tutaj zatrzymać, ów złośliwy ignorant o którym mówiłem na początku (nie mówię o konkretnej osobie, a o typie osobowości) miałby rację. Ale nam chodzi przecież o prawdę, a nie o półprawdy. Dlatego nie mogę nie zauważyć, że z dociskami system zagrał lepiej.

Położenie Receptorów na urządzeniach wzmacniających dźwięk po pierwsze zmieniło jego balans tonalny. Obniżyło niski bas, poprawiając jego artykulację, a także lekko wycofało część wysokiego środka. Doskonale słychać to było już przy pierwszej płycie, której słuchałem, a mianowicie The Trawlerman's Song EP Marka Knopflera. Jego głos jest duży, gęsty, ale ma też delikatnie podkreślone elementy, które zwykle kojarzymy z chrypką. Z dociskami te „chrapliwe”, trochę rozjaśnione elementy zniknęły.

Dolny zakres pasma poprawił się zarówno jeśli chodzi o barwę, jak i szybkość. Wchodząca w którymś momencie stopa była z Receptorami szybsza i pełniejsza. Również ultraniski bas z płyty Aquavoice Silence był lepiej kontrolowany, ale przede wszystkim miał większą energię, był gęstszy. Różnica może nie była powalająca, bez bezpośredniego porównania niczego by mi w nim nie brakowało. A jednak – kilka powtórzeń „z” i „bez” docisków pokazało, że to realna zmiana i realna poprawa.

Zmieniła się również perspektywa, z jakiej patrzymy na wydarzenia. I to jest element, który nie jest jednoznacznie dobry, ani jednoznacznie zły – po prostu inny. Z dociskiem pierwszy plan jest nieco wycofywany. Ma lepsze skupienie, ale jest dalej. Skracane są jednocześnie pogłosy, tak wyraźne zarówno przy wokalu Knopflera, jak i Jakuba Józefa Orlińskiego z fantastycznej płyty Anima Sacra. Jak gdyby wszystko było wówczas bardziej skupione na dźwięku podstawowym.

A jednocześnie położenie docisków na elektronice poprawiło lokalizację mikrowydarzeń, w tym elementów pokazywanych za głową i wokół nas, szczególnie ważnych dla płyty Silence. Jak się wydaje, przekaz jest z nimi bardziej rozdzielczy. Nie jest to tak jednoznaczne, jak modyfikacja barwy i zmiana perspektywy, ale po jakimś czasie dochodzimy i do tego. Przekaz jest z nimi ciemniejszy i mniej „tu i teraz”, a przez to bardziej plastyczny i lepiej różnicowany.

Podsumowanie

Wpływ docisków Receptor firmy Avatar Audio na dźwięk mojego systemu oceniłbym na 3-4%. Uprzedzając państwa reakcję powiem, że to dużo. Stawiałem je na drogich, solidnie wykonanych produktach, które mimo to pozytywnie na tę pomoc zareagowały. Im tańsze urządzenia, tym ich budowa mechaniczna jest słabsza i tak wpływ Receptorów może być jeszcze większy. Modyfikują one dźwięk w dobrym kierunku, ale go nie zmieniają – to wciąż ten sam charakter grania, tylko bardziej rasowy. Warto je choćby wypożyczyć, żeby zobaczyć, czego naszemu systemowi brakuje. ■